Często rodzice toczą walki z maleństwem, które nie chce zasnąć, uspokoić się, wyciszyć. Staramy się je przytulać, bujać, stajemy się coraz bardziej nerwowi i martwimy się, że coś jest nie tak. Owszem, zdarzają się uciążliwe kolki lub wieczorne rozdrażnienie maluszka może być spowodowane infekcją. Zdecydowana większość przypadków to jednak niezrozumienie potrzeb własnych i dziecka. Niemowlęta nie potrafią powiedzieć, że są śpiące (młodsze dzieci z kolei się nie przyznają), często też nie rozumieją, co się dzieje z ich organizmem, a to wzbudza w nich frustrację i stres. Dlatego od początku tak wielka odpowiedzialność spoczywa na rodzicach i dobrze jest wiedzieć, jakie są najczęstsze oznaki senności niemowląt.
Jeśli nauczymy się odczytywać pierwsze sygnały senności, wypracujemy z dzieckiem rytuał usypiania i uspokoimy tym jego system nerwowy oraz układ hormonalny, ucząc maluszka, że sen i związana z nim separacja nie są niczym strasznym, to na dalszym etapie będzie dużo łatwiej przetłumaczyć 2-, 3- czy 5-latkowi, że pora spać. Bardzo ważne jest, aby to rodzic poznał zegar biologiczny swojego dziecka i regulował go od pierwszych chwil życia maluszka. Przeciąganie pewnych momentów w nieskończoność lub oczekiwanie, że malutkie dziecko zacznie po prostu zasypiać nie są dobrym rozwiązaniem i w oczywisty sposób prowadzą do stresujących sytuacji dla obu stron.
U niemowląt istnieją wyraźne oznaki senności, przypisane do 4 głównych etapów ich rozwoju.
Maluszki w pierwszym roku życia, podobnie jak starsze dzieci czy dorośli, ziewają i mają trudności ze skupieniem uwagi, gdy są zmęczone. W miarę rozwoju swojego ciała potrafią jednak wysyłać także inne sygnały.
Oznaki senności niemowląt
nabyte umiejętności fizyczne |
sygnały świadczące o senności |
unoszenie główki |
|
kontrolowanie rąk i nóg |
|
początki przemieszczania się |
|
raczkowanie i/lub chodzenie |
|
Rytuał wyciszania przed snem i samo usypianie najlepiej rozpoczynać po pierwszym sygnale senności od dziecka. Oczywiście jak najszybciej rodzic powinien dążyć do tego, aby zmęczenie maluszka pojawiało się o stałej porze. Niemniej gdy podane wyżej sygnały pojawią się, naprawdę nie ma z czym zwlekać — paradoksalnie wymęczone dziecko trudniej położyć spać.
Przydatne artykuły związane z tematem
Podstawy dobrego usypiania niemowlaka
Jak wyciszyć dziecko przed snem?
Źródła:
Hogg T., Blau M., Język niemowląt, Świat Książki, Warszawa 2012 [recenzja tutaj]
Sunderland M., Mądrzy rodzice, Świat Książki, Warszawa 2012.