Proste, domowe eksperymentowanie z dzieckiem to wspaniała alternatywa dla siedzenia przed komputerem czy telewizorem. To również najlepszy sposób na pokazanie tego, że nauka to nie tylko regułki, definicje i pamięciówki. Domowe eksperymenty chemiczne z jajkiem rozwijają umysł i podtrzymują ciekawość świata.
Prezentowane doświadczenia stanowią dobry sposób na stopniowe i naturalne wprowadzania dziecka w świat chemii oraz naukę cierpliwości w oczekiwaniu na efekty działań. Wspomagają również kształtowanie wyobrażeń o otaczającym świecie i wpływają na procesy rozwijające umiejętność kreatywnego rozwiązywania problemów w późniejszym wieku. Poznawanie oddziaływań oraz reakcji chemicznych poszerza horyzonty poznawcze i rozwija logiczne myślenie. Tym samym wpływa na rozwój połączeń neuronalnych w mózgu oraz kształtowanie inteligencji.
Wiek: od 10 lat
Materiały: miseczka/słoik, jajko, ocet
Eksperymenty te wymagają nieco cierpliwości, ponieważ ich efekty odłożone są w czasie.
Etap I
Na kilka dni zanurzamy jajko w occie. Najlepiej zrobić to w przezroczystym pojemniku (np. słoiku), gdyż wówczas można zaobserwować pojawiające się na powierzchni jajka bąbelki. Jest to wynik reakcji chemicznej, która zachodzi pomiędzy kwasem octowym, a zawartością skorupki jajka składającej się z węglanu wapnia ? kwas octowy wypłukuje wapno ze skorupki, pozostawiając cienką błonę.
Efektem całego eksperymentu jest uzyskanie jajka na tyle elastycznego, że po upuszczeniu go na podłogę lub blat stołu z niewielkiej wysokości nie tłucze się ono, ale odbija niczym piłeczka kauczukowa. Skorupka jajka, pozbawiona wapnia, staje się bowiem miękka.
Jajko takie nie traci żadnych właściwości odżywczych i nadaje się do spożycia, w środku dalej jest zwykłym jajkiem — co również można sprawdzić, np. rozbijając je lub smażąc.
Etap II
Zabawa z tak spreparowanym chemicznie jajkiem nie kończy się na uzyskaniu „piłeczki kauczukowej”.
Można je następnie włożyć na kilka dni do wody, czego efektem będzie napęcznienie jajka w wyniku osmozy (woda dostaje się do środka jajka, ponieważ występuje różnica stężeń, które dążą do wyrównania się). Odwrotnie zjawisko można zaobserwować, gdy napęczniałe jajko umieścimy w roztworze cukru lub słodkiego syropu — zacznie się ono kurczyć. Woda z jajka wydostanie się na zewnątrz, ponieważ jest jej mniej w otoczeniu.
Powyższe eksperymenty pokazują oddziaływanie kwasu octowego na wapń oraz obrazują działanie osmozy naturalnej (zjawiska w odwróceniu wykorzystywanego m.in. w filtrach).
