Wychowanie dziecka traktujemy, jako jedno z najważniejszych życiowych zadań kobiety i mężczyzny. Podczas jego realizacji wymagane są aktywność i zaangażowania obojga rodziców i to już od pierwszych chwil życia potomka. Duży nacisk kładzie się ostatnio na prawidłową postawę ojca w procesie wychowawczym. Łatwo wymienić, że powinien on interesować się wszystkimi sprawami dziecka (nawet z pozoru błahymi), nie powinien go nigdy zawieść, nie wolno mu kłamać, powinien stanowić oparcie w każdej sytuacji. Ojciec jest bowiem ciągle obserwowany przez swoje dzieci, które na tej podstawie uczą się określonych zachowań, przejmują poglądy na różne tematy, poznają świat. Nie zawsze jednak prosto odnaleźć się w roli ojca-wychowawcy, który świadomie wspiera rozwój swojego dziecka. Ojcostwo to wielkie wyzwanie, a nie jest aż tak naturalne jak macierzyństwo. Dlatego warto poznać podstawowe zasady bycia ojcem.
Sześć zasad bycia ojcem
- Zacznij wcześnie. W ojcostwo dobrze jest zaangażować się już w okresie ciąży partnerki — rozmawiaj z partnerką o nadziejach i planach względem dziecka, pomagaj jej znosić trudy ciąży. Bądź towarzyszem na szkole rodzenia. Jeśli taka będzie Wasza wspólna decyzja, bądź też obecny przy porodzie. Od samego początku włączaj się w opiekę nad niemowlęciem — to kluczowy okres dla budowania relacji.
- Twój czas to podstawa. Przebywając zbyt długo w pracy, nie odniesiesz sukcesu jako rodzic. Ojcowie powinni wracać do domu na tyle wcześnie, by móc przebywać ze swoimi dziećmi, uczyć je, wyjaśniać im świat na bieżąco, łaskotać je, bawić się i śmiać razem z nimi. Nawet jeśli Twoja kariera zawodowa wiele od Ciebie wymaga, skorzystaj z weekendów i wakacji, by zanurzyć się w świat swojego dziecka.
- Buduj swój autorytet na zewnątrz. Nie zgadzaj się, by uważano Cię za niezdarę, bo nie umiesz opiekować się dzieckiem — nie poddawaj się, proś o pomoc i radź się matki dziecka oraz innych doświadczonych przyjaciół. Bądź dumny ze swoich umiejętności.
- Okazuj uczucia. Przytulanie, obejmowanie, łaskotanie i zapasy „na niby” mogą pojawić się w zabawach aż do czasu, kiedy dziecko dorośnie. Postaraj się także o spokojniejsze czy bardziej stonowane formy kontaktu — opowiadanie i czytanie bajek, wspólne rozmowy, śpiewanie lub granie. Mów dzieciom, jaki jesteś z nich dumny, a poza tym jakie są wspaniałe, piękne, twórcze i inteligentne (powtarzaj to często i mów szczerze).
- Rozchmurz się – ciesz się dziećmi. Przebywanie z dziećmi na siłę, podyktowane poczuciem winy lub obowiązku jest niewiele warte. Eksperymentuj i szukaj zajęć, które będą interesujące i dla Ciebie, i dla dzieci. Nie stosuj „presji osiągnięć”, nalegaj jednak, aby wywiązywały się ze swych obowiązków, w tym pomagały w domu. Ogranicz ich zajęcia pozaszkolne lub treningi sportowe, aby miały czas po prostu „być”. Znajdź czas na spacery i rozmowy z dzieckiem, na cieszenie się sobą. Niezależnie od tego, co robicie, unikaj zbytniej rywalizacji, wykraczającej poza dobrą zabawę. Stale ucz dzieci wszystkiego, co wiesz.
- Zdobądź się na powagę i odpowiedzialność. Cała ciężka robota domowa bywa zostawiana matkom. Ojciec powinien zatem zaangażować się w podejmowanie decyzji, pilnowanie odrabiania pracy domowej i wykonywania obowiązków. Opracuj takie zasady dyscypliny, które są skuteczne i odpowiednie do wieku dziecka. Wymagaj szacunku, słuchaj i bierz pod uwagę uczucia. Rozmawiaj z partnerką o ogólnej sytuacji. Zespołowe rodzicielstwo może wzbogacić więzi między wami.
Na podstawie: Pięć podstawowych zasad bycia ojcem, Mariola Świderska.
Źródła:
Goldman M. J., Radość ojcostwa, Gdańsk, 2001.
Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa, 1998.
Świderska M., Ojciec w opiece i wychowaniu dzieci, „Pedagogika Rodziny. Family Pedagogy” nr 1 (3/4)/2011.
Zawadzka D., I ty możesz być supertatą, Warszawa 2007.