rozpoczęcie nauki czytania i pisania

Kiedy odpowiedni czas na naukę pisania i czytania?

Rozpoczęcie nauki czytania i pisania może nastąpić się dopiero wtedy, gdy maluch opanuje mowę werbalną oraz osiągnie niezbędny poziom dojrzałości psychofizycznej i intelektualnej. Najważniejszą rolę pełni mowa werbalna, pozwala ona na kodowanie odbieranych informacji, ujmowanie ich w kategorie pojęciowe, wyrażanie własnych myśli i przeżyć. U podstaw czytania i pisania leżą te same mechanizmy psychofizyczne co i przy mówieniu.

Przyswajanie mowy odbywa się w sposób nieświadomy. Czytanie i pisanie są natomiast czynnościami świadomymi. Aby opanować pisanie i czytanie, dziecko musi sobie zdawać dobrze sprawę z ich struktury, znać ich elementy składowe, sposoby realizacji składających się na nie różnych czynności. Przy czytaniu dziecko musi odszyfrować znaczenie zapisanych słów, zaś przy pisaniu — zaszyfrować je za pomocą symboli graficznych. Wszystko co sprzyja gotowości do nauki czytania jest równocześnie przygotowaniem do nauki pisania.

Przygotowanie dziecka do nauki czytania i pisania

Czytaj więcej o Kiedy odpowiedni czas na naukę pisania i czytania?

dojrzałość do nauki czytania i pisania

Dojrzałość do nauki czytania i pisania — na co zwrócić uwagę

Dojrzałość do nauki czytania i pisania nieodłącznie wiąże się z dojrzałością szkolną. Sporo dzieci przed rozpoczęciem nauki w szkole z reguły potrafi czytać proste teksty oraz podpisać się lub odwzorować proste wyrazy. Motoryka mała ucznia jest ukształtowana na tyle, że potrafi on przetworzyć obraz graficzny na ruch. Niemniej pojawia się u dzieci coraz więcej trudności w zdobywaniu wciąż kluczowych dla społeczeństw umiejętności czytania i pisania na dalszym etapie edukacji. Stąd warto mieć świadomość wczesnych symptomów, które mogą je zapowiadać.

Rozpatrując dojrzałość do nauki czytania i pisania, przede wszystkim bierze się pod uwagę 4 obszary rozwoju — rolę mowy, percepcji wzrokowej, analizy i syntezy słuchowej oraz lateralizacji. Wczesna interwencja po zaobserwowaniu nieprawidłowości pozwoli jak najlepiej przygotować dziecko do późniejszej nauki i umożliwi mu lepszy start, a tym samy da satysfakcję z osiągnięć i sukcesów. Czytaj więcej o Dojrzałość do nauki czytania i pisania — na co zwrócić uwagę

pomóc w głoskowaniu

Jak pomóc w głoskowaniu — 9 zabaw językowych przygotowujących do nauki pisania i czytania

Jedną z tradycyjnych metod nauki czytania i pisania jest metoda fonetyczna, opierająca się na głoskowaniu i zamienianiu liter w głoski (analizie i syntezie głoskowej). Głoskowanie w tym wypadku często przeplata się z sylabizowaniem. Dziecko ma zatem za zadanie złożyć wyraz z poszczególnych, pojedynczych głosek. Proces ten jest niezwykle trudny i skomplikowany dla umysłu dziecka. Nie wszystkie przedszkolaki są w stanie prawidłowo i świadomie to wykonać. Wspólne zabawy i proste ćwiczenia dające radość i frajdę mogą znacznie pomóc w głoskowaniu.

1. Zabawa „Dokończ słowo”

Rodzic mówi sylabę, a dziecko ma dołożyć inną sylabę tak, by powstało słowo.

2. Zabawa „Co to za słowo?

Rodzic wypowiada słowa z podziałem na głoski. Dziecko dokonuje ich syntezy i podaje całe słowo.

Czytaj więcej o Jak pomóc w głoskowaniu — 9 zabaw językowych przygotowujących do nauki pisania i czytania

Zimowe sekwencje – zabawa

Umiejętność naśladowania, kontynuowania i uzupełniania sekwencji to bardzo ważna zdolność, bez której niemożliwe staje się posługiwanie językiem mówionym i pismem. Mówienie, czytanie i pisanie to bowiem odpowiednie odtwarzanie dźwięków i liter. Zanim dziecko w pełni nauczy się pisać oraz czytać, warto poćwiczyć z nim sekwencje obrazkowe, układając zagadki wymagające od dziecka kontynuowania lub uzupełniania wzoru. Wspiera to rozwój percepcji wzrokowej, dostrzegania zależności i przewidywania następstw. Tym samym kształtuje pamięć sekwencyjną.

Ćwiczenia sekwencji oparte są na trzech głównych etapach — naśladowanie, kontynuowanie i uzupełnianie sekwencji.

Poniżej opis możliwych czynności z przygotowanymi kartami do zabawy w sekwencje oparte o zimowe motywy.

Wiek: 3 r.ż.

Czytaj więcej o Zimowe sekwencje – zabawa

Zajączek – wierszyk z pokazywaniem na dłoniach

Oto krótki wierszyk z pokazywaniem o zajączku. Spodoba się maluszkowi i zachęci go do samodzielnego odtwarzania ruchów ręki, ucząc treści na pamięć i prawidłowej wymowy. Ilustrowanie wierszyka za pomocą dłoni wspiera rozwój pomysłowości i zapoznaje dziecko z pewnymi symbolami oraz gestami znanymi wielu kulturom. Odpowiednie ułożenie palców, ruchy nadgarstków czy zginanie paluszków to bardzo przydatne ćwiczenia motoryki małej przygotowujące m.in. do pisania, ale przede wszystkim usprawniające dłonie malucha. Rymowanka z kolei ułatwia zapamiętanie tekstu, pozytywnie wpływa na percepcję słuchową i utrwala właściwą prozodię.

Zabawy na rączki i paluszki są odpowiednie dla dziecka w każdym wieku. Pokazywanki połączone z wierszykiem sprawiają wiele radości, a bawić się w nie można zawsze i wszędzie; samotnie, w parach i w grupie. Stwarzają również możliwość ciepłego, twórczego i rozwijającego kontaktu rodzica z dzieckiem oraz wzmacniania relacji rodzinnych. Wpływają tym samym pozytywnie na rozwój układu hormonalnego malucha, wzbogacając świat jego odczuć i emocji.

Wiek: od 22 m.ż.

Czytaj więcej o Zajączek – wierszyk z pokazywaniem na dłoniach

michelangelo-71282 1280

Zabawy dla rączek i paluszków

Dziecko od najwcześniejszych lat żywo interesuje się otaczającym je światem, a szczególnie tym, co najbliższe mu — swoim ciałem i jego możliwościami. Mniej więcej około 3 miesiąca życia niemowlę z ciekawością ogląda swoje rączki i paluszki, z kolei starsze dzieci uważnie powtarzają pewne ruchy, tworząc z nich sekwencje, dzięki czemu ćwiczą precyzję rąk i poszerzają repertuar ich możliwości (motorykę małą). Wszystko to jest niezwykle istotne z punktu widzenia integralnego rozwoju dziecka i późniejszego funkcjonowania w dorosłym życiu.

Niepodważalną zaletą zabaw na palce i rączki jest to, że możemy wykonywać je wszędzie, nie potrzeba bowiem specjalnego miejsca, aby je przeprowadzić. Ponadto dzięki zabawnej formie wierszyków, a także prostej możliwości zilustrowania ich gestem, zarówno dzieciom, jak i dorosłym, dostarczają wiele radości. Stanowią też dobry pretekst do zacieśniania więzi rodzinnych, stwarzając okazję do bliższego kontaktu rodzica z dzieckiem. Podsumowując, zaspakajają podstawowe potrzeby psychiczne i emocjonalne dziecka.

Czytaj więcej o Zabawy dla rączek i paluszków

Zabawne literki uczące pisania

Zabawne literki – twory wyobraźni

Dziecięcy świat jest pełen fantazji, dziwów, kolorów. Maluchom niewiele potrzeba, aby szarość codzienności zmienić w barwne przygody. Warto podtrzymywać w nich naturalną kreatywność, chęć tworzenia i poznawania świata. Sprawdzą się w tym Zabawne literki uczące pisania.

Ta prosta zabawa jest odpowiednia dla dzieci, które uczą się pisać i poznają literki oraz cyferki. Kształtuje wyobraźnię, twórcze myślenie, pozwala tworzyć maluchowi swoje światy (fantazjować) i wprawia rękę w pisaniu oraz malowaniu. Ćwiczenie dłoni dodatkowo stymuluje pamięć i pozytywnie wpływa na rozwój mowy (przez pobudzanie ośrodków mowy w mózgu). Skupienie uwagi na zadaniu kształtuje koncentrację dziecka.

Czytaj więcej o Zabawne literki – twory wyobraźni